گزیده ای از سخنان حضرت عمر بن خطاب (رض) – ۱

گزیده ای از سخنان حضرت عمر بن خطاب (رض) – ۱

جمع آوری: شیخ یونس سامرایی

• سه خصلت خوب و پسندیده هست که هر کس دارای آن نباشدف ایمانش به او نفعی نمی رساند. حلمی که با آن بتوان سفاهت جاهلان را تحمل کرد و ورع و توقایی که مانع از ارتکاب معاصی باشد و خلقی که به وسیله ی آن بتوان با مردم رفت و آمد و معاشرت اجتماعی شایسته داشت.

مرد را سود کی کند ایمان                                      گرچه ایمان اوست بایسته

تا نباشد در او سه خصلت خوب                                ورع و خلق و حلم شایسته

مهلکات را بشناسید

• سه چیز مهلک و کمر شکن هستند: ۱- همسایه ثابتی که اگر خوبی را دید پنهان کند و اگر بدی را دید اشاعه دهد. ۲- همسری که هر گاه به خانه در آمدی با نیش زبان تو را آزار دهد و وقتی که خانه را ترک کردی از او ایمن نباشی. ۳- پادشاه و فرمان روایی که هر چند کار نیکویی را انجام دهی تو را تعریف نکند و اگر کار بدی را انجام دادی تو را به قتل برساند.

ملاحظه: در حقیقت پادشهان دنیایی بیشتر به این معایب منتسب می باشند. امّا امور خلفای اسلامی و امرای دین براساس کتاب خدا و سنت رسول خدا(ص) استوار است و بر مبنای آن حق کسی را ضایع نمی کنند. و در واقع  این خصلت فارق بین پادشهان و خلفای اسلامی است.

• سه چیز محبت و صفای دوستی کردن با برادران را خالص می کند: ۱- هر وقت او را دیدی، بر او سلام کنی. ۲- در مجالس و محافل فراخی بر او حاصل نموده و وی را در کنار خود جای دهی. ۳- او را به بهترین اسمی که خوشایند اوست صدا کنی.

• سه چیز دین خدا را نابود می کند: ۱- اشتباه علما در مسائل و احکام دید. ۲- مجادله یمنافقان با قرآن کریم و استناد به آن. ۳- امامان و پیشوایان گمراه و گمراه کننده.

ملاحظه: تذکر به این موارد به این جهت است که در واقع این سه مورد بیشتر از هر مورد دیگری به اسلام لطمه وارد نموده و دین را به نابودی می کشاند. چون علما و دانشمندان رکن اصیل هر ملتی هستند. و شقاوت هر ملتی به آن وابسته است.

• خداوند سه چیز را تضمین نموده است و در آن خلافی نیست: ۱- خداوند پاداش و اجر نیکوکاران را ضایع نمی کند. ۲- خداوند خائنان را هدایت نکرده و حیله و نیرنگ آنان را نابود می کند. ۳- خداوند اعمال مفسدین را اصلاح نمی کند.

• سه چیز از مهلکات هستند: ۱- آزمندی و طمعی که مردم از آن پیروی کنند. ۲- خواهش های نفسانی ک مردم همیشه به دنبال آن بروند. ۳- خود بینی و اعجاب نفس، به نحوی که شخص جز خود کسی را نبیند و جز سخن خود، کسی را نپدیرد.

توضیح: طمع از این جهت از مهلکات است که فرد طمعکار اعتمادش به مردم  بیشتر از اعتماد به خداست. آرزوهای نفسانی نیز آتش شهوت را دامن زده و دود آن فروغ ایمان را از بین می برد. شاعر می گوید:

هوش دار نیفکندت پیروی نفس                 در ورطه ای که سود ندارد شناوری

بایزید بسطامی فرموده است: توبه از معصیت یکی است و از اطاعت هزار. ابلیس از این طریق در دام شقاوت ابدی افتاد.

_____________________

منبع: هزار سخن از سخنان امیر المؤمنین عمر بن خطاب / جمع آوری: شیخ یونس سامرایی / ترجمه، توضیح و تعلیق: محی الدین شیخ طه قریشی / انتشارات: مهتاب سقز( امید مقدس) چاپخانه کمال سلیمانیه